«نیکو» یک NGO بزرگ و بین المللی ژاپنی ا‌ست که در سال 1979 میلادی در شهر کیوتو تأسیس شد. هدف این سازمان ساختن دنیایی بدون فقر و جنگ است؛ جایی که مردم به آرزوها و توانایی‌هایشان در هماهنگی با محیط جهان برسند. در طول این مدّت هم اقدامات قابل توجّهی در کشورهای مختلف از ژاپن گرفته تا خاورمیانه و آفریقا انجام داده است. از جمله کمک‌ به آسیب‌دیدگان بلاهای طبیعی مثل سونامی در ژاپن، حمایت از توسعة کشاورزی در مالاوی و فلسطین، کمک به درمان آسیب­های روانی پناهندگان عراق و سوریه در اردن، آموزش به مادران در مالاوی به منظور کاهش آمار مرگ و میر زنان باردار، تسویة آب در پاکستان برای آبیاری گیاهان، آموزش و مشاوره برای بهره‌وری از زمین و تولید محصولات باکیفیّت.

نکتة بسیار جالب دربارة این سازمان، اقدامات آن در ایران است. در حالی که باید اعتراف کنیم متأسّفانه به دلیل عدم آگاهی و دوری از آموزه­های دین اسلام، بسیاری از ما، افغانی­های مهاجر ساکن ایران را به چشم مزاحم نگاه می­‌کنیم و برای آن­ها حقوق اجتماعی و انسانی مناسبی قائل نمی­شویم، امّا هزاران کیلومتر دورتر از ما کسانی هستند که بدون داشتن مرز مشترک با افغانستان، برای کمک به مهاجران افغان در ایران تلاش می­کنند.

آن­ها دریافته­اند که محدودیت­های اجتماعی و آموزشی چند میلیون افغانی در ایران از یک سو و تصویر یک کشور جنگ­زده که در ذهن نسل دوم و سوم افغانی­های ساکن ایران شکل گرفته، آن­ها را به کارهای  سخت و بدون بهرة آموزشی در ایران وادار کرده است و به همین دلیل، بازگشت به کشورشان را امری نشدنی و سخت می­دانند.

نیکو 35 سال است که با حمایت از مهاجران برای بازگشت داوطلبانه به میهن، ابتدایی‌ترین مرحله، یعنی شناسایی توانایی‌ها و هدف‌های شغلی مهاجران و راهنمایی‌ها و مشاوره‌های لازم برای دست‌یابی به هدف‌ها تا برگزاری دوره‌های آموزشی و سمینارهای کاربردی و تلاش برای کاریابی کارآموزان در افغانستان را به عهده می­­گیرد. مرکز بیشتر این فعّالیت­ها هم منطقة گلشهر مشهد است که بیشترین تعداد مهاجران افغان را در خود جای داده است.

سازمان نیکو با توجّه به رابطة قوی با شرکت‌ها و سازمان‌ها در افغانستان، دوره‌های آموزشی خود را بر‌اساس تخصّص‌های مورد نیاز این کشور تنظیم کرده است و فارغ‌التّحصیلان می‌توانند بعد از بازگشت نقش مؤثّری در بازسازی و پیشرفت کشورشان داشته باشند. پروژة آموزشی فنّی و حرفه‌ای نیکو در مشهد، از سال 2003 تا 2012 اجرا شد و در آن مهارت‌های پایه‌ای شغلی مانند کامپیوتر، انگلیسی، مهارت‌های نویسندگی، مبانی گرافیک، حسابداری، شبکه‌، بازاریابی و... به پناهندگان افغان و نوجوانان محروم آموزش داده شد و پس از آن تلاش‌هایی برای کاریابی کارآموزان در بازار کار افغانستان و ایران صورت گرفت. در این دوره‌ها بیش از 3500 دانش‌آموز (بالای 18 سال) دانش و حرفه‌ای برای درآمدزایی و ادامة بهتر زندگی فراگرفتند.

نمایندة این سازمان در تهران، «ماریکو یاگی» با نام اسلامی «مریم»، تازه مسلمانی است که حدود یک سال و نیم است که در ایران فعّالیت می­کند. او می­گوید اوّلین قدمی که در تهران برداشتیم، این بود که به ورامین و پاکدشت رفتیم و با تمام پناهندگان حرف زدیم؛ خودمان را معرّفی کردیم و از آن­ها خواستیم ما را به بقیّه هم معرّفی کنند. امّا حالا وضع فرق کرده است. پس از یک سال فعّالیت، روابطمان با دولت ایران و سفارت افغانستان بیشتر شده و آن­ها هم تبلیغ می­کنند تا بقیّه از فعّالیت­های ما خبردار شوند و بدانند چنین سازمانی به پناهندگان کمک می­کند. مرکز آموزش­های فنّی و حرفه­ای در اردیبهشت 1392 در تهران گشایش یافت و در یک سال، بیش از 800 نفر ثبت نام کرده­اند و بیش از 300 نفر دانش آموخته از 30 رشته فارغ التّحصیل شده­اند.

همان اندازه که تشویق و کمک به بازگشت داوطلبانة پناهندگان برای نیکو مهم است، کمک‌های بشر‌دوستانه در افغانستان برای برقراری صلح و بازسازی این کشور هم اهمیّت دارد. در همین جهت سازمان نیکو از سال 2002، پروژه‌های گسترده‌ای را با هدف توسعه و ارتقای فرهنگی و اجتماعی افغانستان در زمینة سوادآموزی، توانمندی زنان، کشاورزی و... در استان هرات آغاز کرده که تا امروز ادامه دارد.